Ang akong asoy karon mahitungod sa pagtaliwan sa kapikas sa kinabuhi sa akong amiga nga si Emy. Atake sa kasing2x samtang natulog ang hinungdan sa iyang hinanaling kamatayon. Nakatawag pa siya sa 911 ug niabot ang Paramedics pero wala na gyud natabang.
Pagkadawat gyud nako sa balita, dali2x gyud dayon ko sa pag-adto sa ilang balay nga medya oras pod ang daganun sa sakyanan gikan sa amo. Samtang duol na ko sa ilahang balay, nakita nako ang duha ka sakyanan sa Pulis sa karsada atbang sa ilang balay. Mosulod na unta ko sa kural nila Emy pero nihunong sa ko ug gipaubos nako ang bintana ug nitimbaya sa ilaha, "Good morning Officers!" Niyango pod sila ug niingon ang isa, "Can you pull over this side?" Ni-pull over pod ko. "Are you Emy's friend?" Nitubag ko, "Yes" ug niingon siya, "Okay you can go inside. The funeral car is gonna be here in few minutes so you may just park in the side of the fence".
Pagsulod nako sa balay, naa poy Pulis, babaye, nag-ingkod sa kilid dapit sa kwarto nila Emy. Kibali nag atubang siya sa kang Emy nga gicomfort sa duha ka Pinay nga common friends namo. Maayo kay naa pod ang bana sa isa ka Pinay. Naa silang tanan sa sala. Pagkaluoy ni Emy. Akong huna-huna nga intawon mag unsa na lang siya. Wala silay anak ug wala poy pamilya gawas sa pamilya sa iyang bana nga tua pod sa lain-lain nga State. Pagkalisod. Mora gyud ug gikumot akong dughan nga nag- imagine. Niingon ang akong isa ka amiga nga ang patay nga lawas naa sa kwarto kung gusto ba ko mosud-ong sa katapusang higayon. Nipaingon pod ko sa pultahan aron abrihan pero gipugngan ko sa pulis nga babaye. Ingon niya, "I am sorry, you are not allowed to see the body". Nashocked gyud ko! Wala siya nihatag ug klaro nga rason pagpangutana nako ngano. Ako na lang siyang gi-ask, "Is it for health reason?" Niingon pod siya ug " Maybe". Ako siya giingnan nga sa Pinas pwede man gani gakson ang patay sa hingtungdan. Nangutana ko sa akong amiga nganong naa man tuod mga pulis? Ana diay na diri? Nagsearch daw sa balay kung naa bay armas. Ug nagpaabot pod sa funeral car. Ug aron pod siguro magbantay nga walay makasulod sa kwarto. Dili baya ingon ana sa Pinas, di ba?
Mga medya oras pod nga puro danguyngoy ang madungog sa sala ug sa dihang gusto mosulod si Emy sa ilang kwarto kay aron mosud-ong sa iyang bana, wala gyud nisugot ang pulis bisag nagpakiluoy na siya, halos moluhod na lang siya sa pulis nga nagdanguyngoy. Wala gyud naluoy ang pulis. Nakaingon gyud ug "grabe, walay konsiderasyon!" sa akong huna-huna. Ang isa pod nga nakalisod kining mag-eninglish lagi pod diri. Mas sayon baya mag storya kung mag binisaya. Paghangyo ni Emy nga mosud-ong sa iyang bana, pagpakiluoy niya, eninglish! Lisod uy!
Pipila ka minuto, niabot na ang funeral car, gihung-hong ra sa akong amiga. Among gipugos ug dala si Emy sa pikas kwarto para di niya makita ang patayng lawas nga alsahon gikan sa ilang kwarto. Kusgan kaayo ang babayeng pulis kay naalsa niya si Emy nga nag hysterical pirting hilak para maplastar sa katre. Dugay pod mi didto sa sulod. Paggawas namo wala nay mga pulis, wala na ang patayng lawas. Wala gyud ko kasud-ong. Wala na gyud pod kasud-ong si Emy sa iyang bana. Paperwork ug calling card sa punerarya ra gyud ang akong nakita paggawas namo. Wala gani ko kakita unsay dagway sa ilang karo ngari.
Gidala na ang patayng lawas sa punerarya ug isulod daw sa room nga bugnaw until mahuman ang pag-imbestiga ug tungod kay weekend man ug Labor day pa gyud, Martes pa daw maprocess. Imbestigahan man gyud daw aron masiguro nga walay foul play sa iyang kamatayon. So walay vigilan kay dili man pareho sa ato nga igkahuman ug embalsamar, ibutang sa casket then vigilan. Pero kada gabii kaming mga Pinoy ngari naningkamot gyud nga makaduaw kang Emy kay siya ra ug ang iyang duha ka bayaw ug isa ka bilas ang naa sa ilang balay. Mingaw kaayo.Unya magdala pod ug pagkaon. Magsabot unsay dalhon nga pagkaon ug kinsay moluto. Bilib ang bayaw ni Emy sa mga Pinoy kay tinabangay daw.
Milabay ang weekend ug Labor day, naprocessed ra gyud ang dapat iprocess, nagdecide si Emy ug ang family nga ipacremate ang patayng lawas so gidala sa Carson City aron macremate didto nga it takes 10 days to 2 weeks daw.
So gahapon, isa ka semana ang nilabay, naay funeral service sa simbahan ug picture na lang gibutang instead nga casket or ashes. Ubay2x pod ni-attend sa simbahan. Ug akong napansin, walay kanta ang misa sa patay ngari, dili pareho sa ato nga naay kanta pinamingaw.
Pagkahuman sa misa, naay luncheon sa basement sa simbahan. Daghan kaayo pagkaon, ug ang mga pagkaon dala to sa mga tawo nga niattend. Ang akong gidala kay puto cheese ug Humba. Ingon ana diri, ang mga tawo maoy modala ug food, potluck kibali.
Karon ang among gikagul-an kay ig mouli na ang mga bayaw ug bilas ni Emy, siya na lang mag-inusara, dili man pod pwede nga kada adlaw mi magbisita. Ang amo na lang sabot nga kung kinsa tong ang bana magwork sa gabii, didto nalang matulog ila Emy para naa siyay kuyog. Next week pang-gabii si Ricardo so basin didto ko matulog. Di ba kung sa ato, daghn tay kapamilya ug dili gyud ta mag-inusara? Lahi diri.
Kung tugutan ko ni Lord nga matigulang ko, mouli gyud ko sa Pinas aron didto ra ko ma deadz.
Salamat sa paghapit. Tsika ta sa sunod ha?
